پول نفت ما در چه کشورهایی مجانی خرج میشد

⭕️ ۷ کشور مورد عنایت ویژه شاه پهلوی

1⃣ پاکستان: تعیین حجم کمک های مفت و مجانی که ایران در زمان پهلوی به پاکستان اعطا کرد به صورت دقیق ممکن نیست.

 ایران برای ۲۵ سال نفت با تخفیف قابل توجه و یا حتی مجانی به پاکستان تحویل می داد. اگر حجم این نفت تحویلی دست کم روزی صدهزار بشکه باشد، پاکستان نزدیک به یک میلیارد بشکه نفت تخفیف دار یا مجانی از ایران تحویل گرفته است.

جدا از نفت، پاکستان به صورت گسترده از کمک های مالی ایران به شکل کمک نقدی بلاعوض و وام بدون بهره استفاده کرد. در سه برهه (جنگ 1965 و 1971 میلادی با هند و شورش بلوچستان) این کمک نقدی بلاعوض چشمگیرتر و بالغ بر صدها میلیون دلار بود.

 برای مثلا وام 500 میلیون دلاری (به قیمت اکنون 2/5 میلیارد دلار) بدون بهره که در نهایت بخش اعظم آن بخشیده شد و یا کمک دویست میلیون دلاری (اکنون یک میلیارد دلار) بلاعوض برای سرکوب شورش بلوچستان قابل اشاره هستند. بخش دیگر کمک های ایران به پاکستان، خرید اسلحه برای پاکستان و تحویل مجانی سلاح به این کشور بود.

 از هلی کوپتر کبرا گرفته تا هواپیمای سی-130، از هواپیمای جنگنده اف-86 تا تانک ام-47 به صورت مجانی یا با وام و یا به صورت اجاره به شرط تملیک تحویل پاکستان می شد. ایران حتی از اسرائیل سلاح خریده و تحویل پاکستان می داد.

 برای بررسی ابعاد گسترده این کمک ها خاطرات تیمسار طوفانیان و اسد الله علم به قدر کافی روشنگر است. این کمک ها هیچ توجیهی برای منافع ملی ایران نداشت بلکه هزینه سنگینی بود که از جیب مردم فقیر ایران برای حفظ یک متحد آمریکا در منطقه ، ایران باید متحمل میشد . البته پاکستان بعدها به قدر کافی برای ایران مشکل ایجاد کرد.

2⃣ اردن: پادشاهی اردن همواره در خطر سقوط بر اثر اقدامات فداییان فلسطینی بود. ایران صدها میلیون دلار کمک بلاعوض مالی و تسلیحاتی به اردن اعطا کرد. این کمک ها تا قبل از شک نفتی 1973 هم قابل توجه بود و البته بعد از آن حجم بسیار بیشتری یافت.

3⃣ عمان: از مداخله نظامی پر هزینه در ظفار بگذریم، ایران میلیون ها دلار کمک مالی و نظامی به سلطان قابوس داد تا بتواند پایه‌های قدرتش را تحکیم کند. صرف هزینه برای رفاه مردم عمان جهت دل کندن از وعده های جنبش رهایی بخش ظفار و اسلحه های مجانی (از هلی کوپتر هواپیمای ترابری تا مهمات و تامین پول برای خرید سلاح از بریتانیا) حاکی از عنایات شاهانه ویژه به این کشور بود.

4⃣ بریتانیا: در کنسرسیوم نفت ایران ، هر چه قدر آمریکا سیاست تعامل و نفع دوجانبه را در پیش گرفته بود، بریتانیا کماکان بر مدار سوءاستفاده و مفت کشی حرکت می کرد. شاه در اجلاس اوپک در 1971 در تهران با رندی توانست از برخی از این اجحافات بکاهد.

 اما عنایت ویژه اقتصادی به....